معرفي كامل خالص ارزش فعلي NPV وتابع آن در اكسل

NPV چيست ؟ Net Present Value  يا به اختصار NPV به مفهوم خالص ارزش فعلي است.

ارزش فعلي خالص عبارت است از : مجموع ارزش فعلي جريان هاي نقدي ورودي ، منهاي ارزش فعلي كل وجوهي كه در زمان حال سرمايه گذاري مي شود.

ارزش فعلي خالص يكي از بهترين معيارهايي است كه بدان وسيله طرحهاي سرمايه اي را ارزيابي مي كنند.

براي آشنايي بيشتر با برخي مفاهيم و واژه هاي خاص به پست معرفي كامل نرخ بازده داخلي IRR و تابع آن در اكسل مراجعه كنيد.

براي درك بهتر ، ما بايد ارزش تمام جريان هاي نقدي كه بعد از سال صفر وارد ميشوند را به ارزش آنها در سال صفر برسانيم.

يعني اگر يك جريان نقد 10 سال بعد وارد مي شود بايد ببينيم كه در سال صفر چقدر ارزش دارد ، چون همه مي دانيم كه ارزش پول طي زمان كاهش مي يابد.

با مثال زير شما به خوبي متوجه اين موضوع خواهيد شد :

مثال : كارخانه آلفا كه توليد كننده ي چندين محصول است ، با مشكلي در خط توليد يكي از توليدات خود مواجه شده است.ماشين آلات اين خط توليد از رده خارج شده اند و شركت سه راهكار را پيش رو دارد.براي تهيه طرح توجيهي اطلاعاتي به مديرمالي اين شركت ارائه داده است ،تا بر مبناي آنها محاسبات خود را انجام دهد.تنها معيار تصميم گيري در اين مورد استفاده از تكنيك خالص ارزش فعلي است.نرخ بازده مورد نظر مديريت نيز 20 درصد است.

راه كار اول اين است كه شركت ماشين آلات را بخرد ، براي اينكار بايد 105.000 ريال به فروشنده ماشين آلات پرداخت كند.و در سالهاي بعد از نصب تجهيزات ، به علت افزايش توان توليد و كاهش هزينه ها ، مبالغي وارد واحد توليدي ميشود.

راه كار دوم اين است كه شركت ساخت ماشين آلات را به يك شركت پيمانكاري واگذار كند ، براي اين كار بايد در سال صفر مبلغ 100.000 ريال و در سال اول 50.000 ريال به شركت پيمانكار پرداخت كند.جريان هاي نقدي ورودي نيز به علت كاهش هزينه ها و ساخت تجهيزات بهتر ، به واحد توليدي وارد ميشوند.

راه كار سوم اين است كه كلا خط توليد را متوقف كنند ، به علت اينكار ، در سال صفر بايد هزينه هايي متحمل شود كه مبلغ 50.000 ريال است و درسال هاي بعد به علت كاهش هزينه ها ، جريان هاي نقدي وارد شركت ميشوند.

حل مساله :

براي آشنايي با برخي واژه هاي خاص لطفا به پست  معرفي كامل نرخ بادزه داخلي IRR  و تابع در اكسل مراجعه كنيد.

ابتدا براي ورود به تابع ، يكي از سلول ها را انتخاب ، در آن علامت مساوي را قرار داده و عبارت NPV را تايپ و تابع را انتخاب مي كنيم.تابع شكلي شبيه شكل زير دارد :

در قسمت RATE  شما نرخ بازده مورد نظر مديريت را وارد مي كنيد.

در قسمت Value شما بايد جريان هاي نقدي ورودي يا خروجي پس از سال صفر را وارد نماييد.

نكته : به هيچ عنوان مبلغ نقد سال صفر را وارد نكنيد .

تابع را همانند شكل زير پر ميكنيم :

در قسمت Rate  ما نرخ 20 درصد را وارد كرده ايم ، كه نرخ مورد نظر مديريت است .

در قسمت Value  از سلول B3:B8  را وارد كرده ايم ، يعني جريان هاي نقدي از سال يكم تا سال ششم  و سال صفر را به هيچ عنوان وارد نكرده ايم.

براي هر يك از طرح ها اين تابع را وارد ميكنيم ، و جريان هاي نقدي از سال يكم تا ششم را در آن وارد ميكنيم.شكلي شبيه به شكل زير خواهيم داشت :

در شكل بالا ، مجموع ارزش فعلي طرح ها به تفكيك آورده شده است.تا اينجاي كار ما ارزش فعلي جريان هاي نقدي از سال يكم تا سال ششم را بوسيله تابع به دست آورده ايم ، حال براي محاسبه خالص ارزش فعلي هر طرح بايد چه كنيم ؟؟

براي محاسبه خالص ارزش فعلي هر طرح ، جواب تابع NPV  ( يعني به عنوان مثال مبلغ 128.362 ريال ) مربوط به طرح خريد ماشين آلات را با مبلغ سال صفر آن جمع كنيم.به عنوان مثال ما در طرح خريد ماشين آلات مبلغ 128.362 ريال را با مبلغ 105.000 - جمع كرده ايم .جواب ها مانند شكل زير خواهند بود:

تفسير : 

در طرح خريد ماشين آلات ، ما 23.362 ريال خالص ارزش فعلي داريم . يعني با توجه به نرخ بازده مديريت ، نرخ بازده سرمايه گذاري از نرخ بازده مورد نظر مديريت بيشتر است .

در طرح توليد ماشين آلات ، ما 6.144 ريال خالص ارزش فعلي داريم .يعني با توجه به نرخ بازده مديريت  ، نرخ بازده سرمايه گذاري از نرخ بازده مورد نظر مديريت بيشتر است . هنگامي كه در 2 پروژه خالص ارزش فعلي آنها مثبت باشد ، هر پروژه اي كه NPV  يا خالص ارزش فعلي بيشتري داشته باشند را انتخاب ميكنيم.

در طرح توقف خط توليد ، ما 16.745 - ريال خالص ارزش فعلي داريم.يعني با توجه به نرخ بازده مديريت ، نرخ بازده سرمايه گذاري از نرخ بازده مورد نظر مديريت كمتر است.

نتيجه گيري :

پس ميتوانيم نتيجه بگيريم كه هرگاه خالص ارزش فعلي طرح مثبت باشد ، پروژه بازدهي بالاتر از بازده موردنظر مديريت دارد و هرگاه خالص ارزش فعلي طرح منفي شود ، پروژه بازدهي كمتري از بازده مورد نظر مديريت دارد.اگر خالص ارزش فعلي طرح صفر شد ، يعني بازده سرمايه گذاري با بازده مورد نظر مديريت برابر است .

در اين طرح ها ، مديريت طرح خريد ماشين آلات را به عنوان بهترين طرح انتخاب خواهد كرد.

مورد خاص در اين تابع :

ما فرض كرديم كه جريان هاي نقدي سالانه وارد يا خارج مي شوند . ولي اگر جريان ها ، ماهانه و يا هر 3 ماه يكبار وارد يا خارج شدند ، آن وقت خالص ارزش فعلي چطور محاسبه خواهد شد ؟

در اين حالت فقط كافي است كه در قسمت Rate تابع ، نرخ بهره سالانه را بر تعداد دفعات ورود يا خروج وجه نقد در سال تقسيم كنيم.

مثال : فرض كنيد جريان هاي نقدي هر سه ماه يكبار وارد واحد توليدي مي شوند ، پس در سال 4 بار اين جريان ها وارد خواهند شد .ما نرخ بازده مديريت را تقسيم بر 4 مي كنيم . يا اگر جريان ها هر ماه وارد يا خارج مي شوند ، ما نرخ بازده مورد نظر مديريت RATE  را بخش بر 12 مي كنيم.

لطفا سوالات خود را در مورد اين تابع در قسمت نظرات درج نماييد.

لطفا هنگام كپي كردن اين مطلب ، منبع آن را نيز ذكر كنيد.